بره موم؛ آنچه درباره بره موم باید بدانید
بره موم یگانه از محصولات زنبور عسل است؛ احتمالاً نسبت به خواص درمانی آن کمتر کسی هشدار داشته باشد، هرکدام از محصولات زنبور عسل ویژگان درمانی فوق العاده ای دارند اما احتمالاً آنچه کمتر اهمیت دیتا شده است شناخت و مطالعه دقیق و علمی بر روی ویژگان درمانی این محصولات است؛ ما در این مقاله از بره موم برای شما خواهیم گفت و به برسی دقیق و علمی ویژگان درمانی آن می پردازیم.
مقدمه
بره موم یک ماده رزینی معروف است که بوسیله زنبورها از شکوفه‌ها و مواد ترشح شده از گیاهان، جمع‌آوری شده و با آنزیم‌های زنبور، گرده گل و موم ترکیب می‌شود. واژه یونانی «Propolis» کاربرد این ماده در کندو را مشخص می‌کند: pro=برای یا «در پدافند از» و polis=شهر، که معنی آن «دفاع از کندو» می‌باشد. زنبورها از بره موم برای نرم‌تر شدن دیواره‌های درونی کندو، درزگیری حفره‌های شانه عسل، و پوشاندن تن ها موجودات مهاجم که در درون کندو مرده‌اند، برای جلوگیری از تجزیه آن‌ها، باره بهره‌گیری قرار می‌گیرد. وانگهی بره موم به انگیزه تأثیر ضدعفونی کنندگی و خواص ضدمیکروبی خود، از کلونی در مساوی بیماری‌ها محافظت می‌کند.
محققان گزارش داده‌اند که پیمان دریافت در معرض آن، به کاهش برپایی دو ژن مرتبط با سیستم ایمنی زنبورعسل (هیمنوپتائسین و و آمیستر به ترتیب در بره موم‌های برزیلی و مینه‌سوتا) شده و ظرفیت‌های باکتریایی در کلونی های تحت بهبود بره موم مینه‌سوتا که ممکن است بر سلامت و بازده کلونی پرتو بگذارند، تأثیر داشته و مشخص نموده است که محیط لانه زنبور شدنی است فرآوری ژن‌های سیستم ایمنی را تحت تأثیر قرار دهند.
بره موم به علت ویژگان ضدعفونی کنندگی و بی‌حسی موضعی خود، بدست تمدن‌های مختلف، برای درمان سرماخوردگی، جراحات و زخم‌ها بطور مفصل مورد استفاده پیمان می‌گرفته است. مصری‌ها از این مونث برای مومیایی کردن مردگان خویش کاربرد می‌کردند، و اخیراً در درازا جنگ بوئر، جهت درمان جراحات و احیای بافتی مورد بهره‌گیری قرار گرفته است. وانگهی به دلیل خاصیت‌های ضدمیکروبی، ضدالتهابی، ضدتومور، تنظیم سیستم ایمنی و آنتی‌اکسیدانی آن، ویژگان درمانی آن در طب جایگزین کاربرد دارد.
در دهه‌های اخیر، بره موم به سوژه تحقیقات گوناگون انجام شده در سراسر عالم تبدیل شده، و ترکیب کیمیایی و ویژگان بیولوژیک آن بطور مفصل باره بررسی قرار گرفته است. اخیراً، بعضی مکانیزم‌های عملکرد رهنمود شده‌اند و کاربردهای درمانی آن باره ارزیابی پیمان گرفته‌اند، که اهمیت این محصول زنبور عسل را اثر می‌دهند، اگرچه، معیارهای استانداردسازی استعمال بره موم، همچنان ناکافی هستند.
ترکیبات شیمیایی بره موم
بطور کلی، بره موم ذاتاً از ۳۰ درصد موم، ۵۰ درصد رزین و بلسان گیاهی، ۱۰ درصد روغن‌های عصاره‌ای و معطر و ۵ درصد از گرده گل و سایر مواد برپایی شده است. تاکنون اجزای زیادی از ترکیبات کیمیایی آن شناسایی شده‌اند. بعضی محققان، ۴ اسید اینترپنی و سرینج‌آلدهید را در بره موم برزیلی معرفی و از آن استخراج کرده‌اند. وانگهی ۱۵ مثال بره موم با منشأهای گیاهی و جغرافیایی گوناگون باره رسیدگی پیمان گرفتند، که تفاوت‌های چشمگیر آن‌ها از لحاظ مقادیر پلی‌فنول‌ها، فلاوونوئیدها و اجزای فعال بین بره موم تازه و کهن تماشا شد. ترکیب کیمیایی بره موم بدست آمده از بلغارستان، ترکیه، یونان و الجزایر نیز باره بررسی قرار گرفتند که نشان می‌داد، همه آن‌ها عمدتاً حاوی فلاوونوئیدها و استرهای اسیدهای کافئیک و فرولیک هستند.
در نواحی معتدل نیمکره شمالی، زنبورها بره موم را تنها در طول تابستان جمع‌آوری می‌کنند که شامل اواخر بهار و اوایل پاییز نیز می‌شود، در حالی که در برزیل، شدنی است بره موم در سراسر درازا سنه جمع‌آوری شود، پس چشمداشت اختلافات فصلی وجود دارد. این ویژگی، یک استعمال عملی نیز دارد: بره موم می‌تواند در طی فصل‌ها، در بر گیرنده غلظت‌های مختلفی از ترکیبات فعال بیولوژیکی باشد. بنابراین، بره موم فرآوری شده بوسیله زنبورهای آفریقایی (Apis mellifera L.) و زنبورهای ایتالیایی (Apis mellifera ligustica) در تمام درازا سال، به هدف تحلیل درونمایه آن‌ها و مقایسه فعالیت‌های آن‌ها در آزمایش‌های بیولوژیکی مختلف، مورد رسیدگی پیمان گرفت. اطلاعات بدست آمده اثر دادند که اختلافات فصلی در ترکیب آن، قابل توجه نبوده و عمدتاً کیفی بودند، که پرتو می‌دهد که زنبورها آن را از گروه گیاهی یکسان و در یک ناحیه جغرافیایی خاص جمع‌آوری کرده‌اند، زیرا زنبورها اساساً از منابع گیاهی یکسان استفاده می‌کنند. در ضمن هیچ تفاوتی بین زنبورهای آفریقایی و ایتالیایی مشاهده نشد، زیرا ترکیبات بره موم تولید شده بدست این زنبورها، از لحاظ کیفی، مانند یکدیگر بوده است.
ماده ترشح شده از شکوفه گونه‌های مختلف سپیدار، منبع اصلی بره موم در نواحی معتدل، از آنگونه اروپا، آسیا و آمریکای شمالی هستند. نمونه‌های بدست آمده از این نواحی، بوسیله ترکیب شیمیایی مثل خود شناخته می‌شوند. به نظر می‌رسد که مهم ترین جزء برپایی دهنده این بره موم‌ها، فلاوونوئیدها، اسیدهای معطر و استرهای آن‌ها هستند.
ترکیب بره موم‌های گوناگون کاملاً متغیر است، که کاربرد پزشکی متعلق به و استانداردسازی آن را دچار دشوار می‌کند. یگانه از محققان گزارش داده است که ترکیب شیمیایی متفاوت آن توسط آمده از منشأهای مختلف، شدنی است باعث فعالیت‌های بیولوژیکی متفاوت آن‌ها شود. هرچند، نمونه‌های گوناگون می‌توانند نوعی خاصی از کار و جنبش را مشترکاً از خود اثر دهند. استانداردسازی جهانی بره موم می‌تواند دشوار و پیچیده باشد، بطوری که بررسی دقیق ترکیبات بره موم و منشأ گیاهی آن، بایسته است، زیرا ترکیب آن بوسیله ترکیبات منبع گیاهی آن مشخص می‌شود. شیوه رسیدگی خواص آن و اتمام تحقیقات مقایسه‌ای، به کارگیری نمونه‌های مشخص شده کیمیایی برای آزمایشات بیولوژیک می‌باشد، که راهنمایی‌هایی برای استانداردسازی و کنترل کیفیت یک مثال مشخص را ارائه می‌دهد.
خواص بیولوژیک بره موم
گروهی از محققان روشی برای اضافه کردن عصاره‌های اتانولی بره موم به محلول‌های آبی ارائه کردند و اثر دادند که آن، به عنوان آنتی‌اکسیدان و نگهبان امواج رادیویی عمل می‌کند، احیای بافت را تحریک نموده و ویژگی ها تنظیم سیستم ایمنی را از خویش نشانه می‌دهد. مقالات دیگر، دستاوردهای محققین در بکارگیری بره موم برای شفا سوختگی‌ها، زخم‌های وریدی، التهاب چرکی استخوان و ورم مفاصل، و همچنین، عوارض جراحتی بعد از عمل جراحی را توضیح داده‌اند.
بره موم در مدل‌های آزمایشی مختلف، اثرات حفاظتی از خویش به جای گذاشته است. این ماده از بافت کلیوی در روبرو مسمومیت، رادیکال‌های آزاد و دیگر اثرات جانبی ناشی از دیاتریزوات محافظت کرد. بره موم سبز تایوانی، از جگر در روبرو بیماری‌زایی فیبروز (تصلب بافت‌ها) محافظت می‌کند. افشره آن، از بیضه در مقابل مسمومیت ناشی از دوکسوروبیسین محافظت می‌کند، بدون اینکه توان ضدسرطانی آن را کاهش دهد. اگرچه، موارد کمی از آلرژی نسبت به بره موم و التهاب تماسی پوست گزارش شده‌اند، اما زنبورداران معمولاً حساسیت نسبت به آن را گزارش می‌دهند.
محققیان گزارش نموده‌اند که آلرژی تماسی نسبت به بره موم، در میان زنبورداران رایج بود، ولی به عقیده نمی‌رسد که این افراد، مشکل را شناسایی کرده و خویش را بخوبی در برابر این مسئله محافظت کرده باشند. همچنین جوش‌های پوستی در یک بیمار، در بازتاب به قرارگیری مرتب در معرض بره موم برپایی شده بود. بعضی خصوصیات بیولوژیک، بطور گسترده باره تحقیق قرار گرفته‌اند، و بیشترین تحقیق در باره بره موم تاکنون، درباره ویژگی ضدمیکروبی آن بوده است. همچنین، خواص ضدالتهابی، ضدتومور، آنتی‌اکسیدانی و تنظیم سیستم ایمنی و دیگر خواص آن نیز مورد رسیدگی پیمان گرفته‌اند.
فعالیت ضدمیکروبی بره موم
خاصیت ضدباکتری بره موم بطور مفصل باره بررسی قرار گرفته است و محققان مختلف، کار و جنبش ضدباکتریایی آن را اثبات کرده‌اند.ند. بعضی از این محققان، تأثیر بره موم در برابر میکروارگانیزم‌های مرتبط با التهاب لثه در افراد با HIV مثبت را بررسی نموده و نتایج امیدوارکننده‌ای در مساوی بیوفیلم، بدون عوارض جانبی در حفره دهانی، دست یافته‌اند. وانگهی تأثیرات بره موم بر گروه‌های استرپتوکوک میوتانس پابرجا کردن شده، که پرتو دهنده قدرت بره موم و ترکیبات آن به عنوان عامل‌های کاریواستاتیک و گسترش فرآورده‌های بیوتکنولوژیک جهت کنترل پوسیدگی دندان و سایر بیماری‌های عفونی است.
بره موم در پیرامون آزمایشگاهی می‌تواند بطور مستقیم بر میکروارگانیزم‌ها نشانه بگذارد. از طرف دیگر، می‌تواند سیستم ایمنی داخل بدن را تحریک نموده و مکانیزم‌های درگیر در از بین بردن میکروارگانیزم‌ها را پرکار نماید. ترکیب آن با داروهای ضدمیکروبی نیز باره بررسی قرار گرفته است. یافته‌های اسبق نشان داده‌اند که بره موم، مقاومت دیواره باکتری‌ها در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها را کاهش داده و اثرات مضاعفی را به به اتفاق آنتی‌بیوتیک‌ها در تأثیر بر ریبوزوم از خود نشان دادند، ولی به عقیده می‌رسد که با آنتی‌بیوتیک‌های اثرگذار بر روی DNA یا اسید فولیک، تعامل ندارند.
بره موم دارای اثرات ضدویروسی نیز می‌باشد. این ماده می‌تواند از طریق مسدودسازی روند ورود ویروس به درون سلول‌ها، نوعی تکاپو ضدویروسی از خویش نشانه دهد که بر مراحل چرخه تکثیر ویروس داخل سلول‌ها تأثیر گذاشته و به تجزیه RNA قبل از ورود ویروس به داخل سلول‌ها و پس از آزاد شدن ویروس از مایع رویی سلول می‌شود.
فعالیت ضدقارچی بره موم نیز ثبت شده است. محققان گزارش نموده‌اند که بره موم قارچ آفلاتوکسینی را مهار کرده، و درصد رشد کنیدیا در کشت آزمایشگاهی آسپرژیلوس فلاووس را تفریق دیتا است.
محققان، فعالیت ضدقارچی بره موم برزیلی در روبرو سی. آلبیکانز، نامزد تروپیکالیس، نامزد کروسی و کاندیدا گیلرموندی متمایز شده از بزاق، و در ضمن کاهش تعداد کاندیدا در بیماران دارای یک ردیف کامل دندان مصنوعی، که از بک عصاره هیدروالکلی بره موم به عنوان دهان‌شویه کاربرد کرده بودند، را تماشا نمودند. وانگهی تأیید کردند که سی. آلبیکانز و نامزد تروپیکالیس در روبرو بره موم برزیلی، آسیب‌پذیر هستند.
فعالیت ضدانگلی بره موم نیز گزارش شده است. محققین، تکاپو ضدتک‌یاخته‌ای نمونه‌های بره موم لیبیایی، که حائز ترکیبات معمولی بره موم مدیترانه‌ای بود، را در روبرو تری‌پانوزوم بروسه‌ای بررسی کردند.
فعالیت ضدتومور بره موم
محققین مختلف خاصیت ضدتومور بره موم در بدن را از راه آزمایش بر روی موش‌های آزمایشگاهی و خوکچه‌های هندی گزارش کردند. کار و جنبش سیتوتوکسیک (سمیت سلولی) آن در آزمایشگاه نیز با استفاده از خطوط سلولی توموری انبوه مورد مطالعه قرار گرفته است. القای مرگ سلولی برنامه‌ریزی شده، متوقف نمودن چرخه سلولی، مهار متالوپروتئینازهای محیطی، ویژگی ضد رگ‌زایی و بازداری از متاستاز و هجوم بافتی، با مکانیزم‌های فعالیت آن در مقابل سلول‌های تومور مرتبط بوده‌اند.
اسید کافئیک و استر فنتیل (CAPE) و آرتپیلین سی. با توجه به اثرات ضدتوموری خود، بطور مفصل باره تحقیق پیمان گرفته‌اند و همچنین سایر ترکیبات دارای قدرت ضدتوموری و درگیر در تکاپو ضدتکثیری بره موم اشاره شده است. این ترکیبات، مسیرهای ژنتیکی و بیوشیمیایی مختلف پیشرفت سرطان را قصد پیمان می‌دهند.
بهبود سیستم ایمنی بدن
بره موم ایمنی غیراختصاصی را تنظیم می‌کند. بره موم و برخی اجزای برپایی دهنده آن، تولید TNF-α و اینترلوکین IL-1β بدست میکروفاژهای موشی را تحریک کردند. در باره گونه‌های واسطه اکسیژن، بره موم تولید پراکسید هیدروژن بدست میکروفاژهای موش‌های آزمایشگاهی را افزایش داده و فرآوری نیتریک اکسید را کنترل کرده است. در مقابل، محققان دیگر، نشانه مهارکنندگی بره موم و برخی اجزای آن بر فرآوری آنیون سوپراکسید توسط نوتروفیل‌های خرگوش را نگریستن کرده‌اند. بره موم و بعضی ترکیبات پلی‌فنولی، شمار غده‌های توموری در ریه موش‌های آزمایشگاهی را کاهش داده‌اند.
فعالیت ضدمتاستاز آن، بالاتر از فعالیت ضدمتاستاز اجزای تشکیل دهنده آن بوده است. میکروفاژها، به محض فعالسازی، واسطه‌هایی مشابه TNF-α، H2O2 و NO که در کنترل سنتز DNA و تخریب سلول‌های تومور نقش دارند را آزاد کرد. در انسان‌ها، بره موم نوعی فعالیت تنظیم سیستم ایمنی بر روی گیرنده‌های سلولی، تولید سیتوکین و تکاپو ضدقارچی مونوسیت‌ها را نشانه داد که ظهور این خاصیت‌ها، به غلظت بره موم مورد استفاده ارتباط داشت. با توجه به بازتاب ایمنی مزاجی، محققان انبوه گزارش کرده‌اند که بره موم و اجزای تشکیل دهنده آن، تولید آنتی‌بادی با استفاده از مدل‌ها و آنتی‌ژن‌های گوناگون را افزایش داده‌اند. این اطلاعات، گنجایش بره موم در کمک به واکسن‌ها را نشان می‌دهد.
فعالیت ضدالتهابی بره موم
در این مورد، تکثیر در شرایط آزمایشگاهی تماشا شد. در داخل بدن، مصرف بره موم به مدت ۱۴ روز توسط موش‌های آزمایشگاهی، به مهار فرآوری IL-1β، IL-6، IFN-γ، IL-2 و IL-10 توسط سلول‌های طحال منجر شد، که پرتو دهنده تکاپو ضدالتهابی آن است، زیرا به نکوداشتن شناخته شده است که سیتوکین‌ها، ویژگی‌های التهابی مزمن بیماری‌های مختلف را ساماندهی کرده و حفظ می‌کنند.
بره موم می‌تواند هم تکاپو پیشگیری از التهاب و هم ضدالتهابی از خود نشانه دهد، که به غلظت آن، دوره مصرف و شرایط آزمایشی پیوستگی دارد، و در ضمن بروز فعالیت‌های مهارکنندگی یا تحریک‌کنندگی نیز انتظار می‌رود. بعلاوه، درباره بازده بالینی بره موم، اطلاعات کمی هستی دارد.
التیام زخم ها با بره موم
بره موم به عنوان گزینه‌ای عالی برای درمان سوختگی‌ها، تقویت فعالسازی، رشد و تکثیر سلول‌های پوستی شناخته می‌شود. تأثیر درمانی آن از طریق تحلیل‌های کمّی و کیفی ایجاد و تجزیه کلاژن گونه ۱ و نوع ۳ در پیرامون زخم تأیید شده است، که پرتو دهنده این است که بره موم می‌تواند محیط بیوشیمیایی مطلوبی برپایی نماید که به رشد دوباره بافت پوششی پوست منجر می‌شود. فعالیت بیولوژیکی بره موم در ترمیم زخم و احیای بافتی، ممکن است با خواص ضدمیکروبی، ضدالتهابی و تنظیم سیستم ایمنی آن مرتبط باشد.
محققان اثرات استفاده موضعی بره موم بر ترمیم و انسداد زخم‌های دیابتی در یک مدل موش مبتلا به دیابت گونه ۱ ناشی از استرپتوزوتوسین را رسیدگی کردند، و اثر دادند که بره موم، انسداد زخم را تسریع بخشیده، متالوپروتئیناز محیطی و التهاب محل زخم را کاهش می‌دهد.
خواص درمانی بره موم
صرف نظر از مصرف مفصل بره موم در طول زمان، ویژگان درمانی آن به عنوان عامل درمانی در طب سنتی در عقیده گرفته نشده است، زیرا استانداردسازی پسندیده ترکیب کیمیایی و تکاپو بیولوژیکی آن هنوز مبتلا کمبود می‌باشد. بنابراین، شناسایی گونه ها مختلف بره موم با توجه به منشأ گیاهی و ایندکس کیمیایی آن الزامی است. این اطلاعات، برون‌یابی کار و جنبش احتمالی و سازوکار فعالیت بره موم جدید تحت مطالعه را شدنی ساخته و راهنمایی‌های بنیادی در ارتباط با توسعه داروهای جدید ارائه می‌نماید. محققین به کارگیری آن برای اهداف مختلف با به کارگیری نانوذرات و محصولات بیولوژیک را تست کرده‌اند. گزارش شده است که استعمال بالینی بره موم در موارد ابتلا به سرطان و دیگر بیماری‌ها، به علت حلالیت آبی ضعیف و در نهایت، دسترسی زیستی سیستمی کم، اندک بوده است. درمان پیش‌بالینی عفونت واژنی کاندیدیاز نیز، با به کارگیری ژل در بر گیرنده بره موم، که خاصیت ضدقارچی مانند کرم کلوتریمازول را نشانه دادند، در موش‌های آزمایشگاهی تست شده است.
بره موم، در موش‌های قرار گرفته در معرض استرس، فعالیت مانند داروهای ضدافسردگی را از خود نشان داده است، که نشانه دهنده این است که این مونث می‌تواند درمانی جایگزین برای بیماران دارای اختلالات اعصاب و روان، و درمانی نوین برای افسردگی باشد.
همان طور که قبلا اشاره شد، بره موم می‌تواند برای التیام زخم مفید باشد. محققان استعمال درمانی غشاهای بیوسلولزی در بر گیرنده بره موم را تأیید کردند که نوعی تکاپو ضرباکتریایی و سودمند برای ترمیم بافت در زخم‌های عفونی در دوره‌های زمانی کوتاه‌مدت را پرتو دادند.
اثرات درمانی بره موم در بیماری‌های دهان و دندان نیز بطور مفصل باره بررسی قرار گرفته است. برخی محققان کار و جنبش بره موم در کودکان دارای پوسیدگی فعال دندان را بررسی کردند، و دهان‌شویه‌ای در بر گیرنده بره موم را به مدت ۱۵ روز پیاپی به ۱۵ کودک دادند. بعد از ۲۱ روز، همان دهان‌شویه به به اتفاق کلرهگزیدین (CHX) کاربرد شد. تکاپو ضدعفونی کنندگی محلول بر گردهمایی بیوفیلم‌های دهانی و شمار استوفیلوکوک میوتانس درون بزاق باره ارزیابی پیمان گرفتند، که تماشا شد که بره موم نیز دارای فعالیت ضدمیکروبی مشابه کلرهگزیدین می‌باشد.
منبع گیاهی بره موم پروا محققان را به خود جلب کرده است. همانطور که پیشتر اشاره شد، ترکیب بره موم به گیاه منبع و موقعیت مکانی گل آن بستگی دارد، و ترکیبات گیاهان، ترکیب بره موم و در پایان خواص آن را تعیین می‌کنند. به کارگیری نمونه‌های مشخص کیمیایی در آزمایش ها بیولوژیک، باید دربرگیرنده منبع گیاهی آن‌ها با قصد استانداردسازی و کنترل کیفیت آن‌ها باشد. در طی سال‌های اخیر، محققان نه تنها بر فعالیت‌های دارویی آن، بلکه بر مکانیزم‌های عملکردی سرپرست چنین فعالیت‌هایی تمرکز داشته‌اند. گیرنده‌های مختلف، مسیرهای درون سلولی، عامل‌های رونوشت‌سازی، پیامرسان‌های ثانویه، میکروRNAها، اجل سلولی برنامه‌ریزی شده، توقف چرخه سلولی و دیگر رویدادها، به هدف توصیف شیوه عملکرد بره موم و اهداف احتمالی متأثر از بره موم و اجزای ساختن دهنده آن، در آزمایشگاه و داخل بدن موجودات زنده، مورد آزمایش و رسیدگی پیمان گرفته‌اند.
اخیراً، فرمول‌ها و نانوذرات جدید یا محصولات جدید در بر گیرنده بره موم (دهان‌شویه‌ها، ژل‌ها، آدامس‌ها و پمادها) برای اهداف درمانی مختلف طراحی شده و شمار تقاضاها برای اینگونه محصولات جدید، افزایش چشمگیری داشته است. برخی از این محصولات جدیداً تولید شده، با فعالیت‌های بره موم یا کاربرد آن در خمیردندان‌ها یا در درمان بیماری‌های دندان سروکار دارند، و به عنوان عامل ضدالتهابی، داروی کمکی برای درمان‌های ضدسرطان، و محصولات آرایشی-بهداشتی در بر گیرنده بره موم کاربرد می‌شوند، که اهمیت بالای محصولات زنبور عسل را نشانه می‌دهد. عصاره‌های بره موم، برای مدت زمانی طولانی باره استفاده پیمان می‌گرفته‌اند. محصولات حاوی بره موم، با پروا به تولیدکنندگان یا فروشندگان مختلف، که به ترکیبات شیمیایی، منبع گیاهی و روش‌های عصاره‌گیری آن اشاره‌ای نمی‌کند، توصیه‌های مختلفی را پیش روی ما می‌گذارند. بعلاوه، از عقیده نتایج باره انتظار، این توصیه‌ها باید دربرگیرنده غلظت‌ها، دوز مصرف و مدت زمان مصرف نیز باشند.
زنبوردرمانی به مدت چندین قرن در بسیاری از کشورها به عنوان طب جایگزین بکار رفته است. اگرچه بشر از عصاره بره موم برای مدت طولانی کاربرد می‌کرده و همچنان از آن بهره‌گیری خواهد کرد، ولی یکتا از متداول‌ترین انتقادات در ارتباط با تحقیق بر روی بره موم این درستی است که، نمونه‌های مجزا را نمی‌توان با یکدیگر سنجش نمود و برای اهداف همانند مورد کاربرد پیمان داد.
امروزه، ابزارهای موجود همانند پیوند مولکولی، پروتئومیک، متابولومیکس، توالی رونویسی، تحلیل ریزآرایه‌ای بیان ژن، و دیگر ابزارها، به پیشرفت تحقیق در ارتباط با اهداف و مکانیزم‌های کار و جنبش بره موم یا اجزای تشکیل‌دهنده آن کمک می‌کند. بطور خلاصه، دیدگاه‌ها مشخص می‌کنند که هنوز تحقیقات زیادی باید در این گویه صورت بگیرند.
